Zaufanie ponad granicami

Charakterystyka projektu – Project’s description:

Podsumowanie:

„Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) – Brandenburgia 2007-2013, Fundusz Małych Projektów i Projekty Sieciowe Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr” oraz budżetu państwa”. „Pokonywać granice poprzez wspólne inwestowanie w przyszłość”/„Grenzen überwinden durch gemeinsame Investition in die Zukunft”.
W dniu 30 stycznia 2014 zakończyliśmy realizację projektu „Zaufanie ponad granicami”, była to dla nas ciekawa przygoda badawcza. Realizacja projektu nauczyła nas także wiele ze względu na różnego rodzaju wymagania formalne, do których jako pracownicy naukowo-dydaktyczni nie byliśmy przyzwyczajeni. Efekty naszej pracy można znaleźć w załączonym raporcie. Mamy nadzieję, że będzie on przydatny. Przy okazji dziękujemy wszystkim tym, którzy przyczynili się do powstania tego raportu: osobom, które zechciały wziąć udział w badaniu, respondentom, pracownikom Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr oraz wszystkim życzliwym nam osobom. Bez Was ten wysiłek byłby bezowocny. Dziękujemy
Zespół „Zaufania ponad granicami”.
W załączeniu raport
Raport – Zaufanie ponad granicami

Początek:

W dniu 9 grudnia 2012 roku podpisana została umowa pomiędzy Uniwersytetem Zielonogórskim a Euroregionem „Sprewa-Nysa-Bóbr” dotycząca realizacji projektu „Zaufanie ponad granicami”. Projekt ten finansowany będzie z Funduszu Małych Projektów w Euroregionie „Sprewa-Nysa-Bóbr” Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (woj. lubuskie) – Brandenburgia 2007-2013 w ramach „Europejskiej Współpracy Terytorialnej”.

Cele projektu:
Celem projektu jest diagnoza i ocena Euroregionu „Sprewa – Nysa – Bóbr” jako instytucji służącej integracji społeczności polskiej i niemieckiej na pograniczu oraz identyfikacja czynników sprzyjających wzmocnieniu tej integracji i wzajemnego zaufania.
Projekt ma charakter badawczy. Przedmiotem badań będzie działalność Euroregionu SNB. Bezpośrednimi adresatami projektu są osoby zainteresowane współpracą transgraniczną na obszarze Euroregionu (przedstawiciele lokalnych instytucji publicznych, politycy, członkowie stowarzyszeń, przedsiębiorcy, osoby zatrudnione w biurach Euroregionu i uczestnicy projektów finansowanych ze środków EWT). Uczestnikami projektu będą osoby prowadzące badania oraz respondenci zamieszkali w polskiej i niemieckiej części Euroregionu (łącznie ok. 900 osób).
Pomysłodawcy projektu liczą na to, że zrealizowane badania pozwolą odpowiedzieć na pytanie w jakim stopniu oraz w wyniku jakich działań Euroregion SNB przyczynia się do uruchomienia i wzmocnienia procesów integracyjnych na pograniczu polsko-niemieckim.
Teoretyczny wymiar planowanych badań polega na próbie porównania (na wybranym przykładzie), założonych i realizowanych funkcji specyficznej i relatywnie nowej instytucji społecznej jaką jest euroregion.

Zakres tematyczny badań dotyczy:
– określenia roli liderów w powołaniu do życia i działaniu ESNB;
– ustalenia zakresu wiedzy i opinii mieszkańców na temat działalności ESNB;
– ustalenia zakresu i charakteru współpracy transgranicznej oraz czynników jej powodzenia;
– określenia stopnia i zakresu w jakim formy uczestnictwa w projektach finansowanych przez ESNB przyczyniają się do nawiązywania kontaktów, tworzenia więzi i wzajemnego zaufania między Polakami i Niemcami.
Praktyczną korzyścią będzie zebranie danych i ich interpretacja oraz sformułowanie wniosków służących doskonaleniu projektów i innych działań podejmowanych w ramach Euroregionu.
Produktem finalnym projektu będzie raport z badań zawierający zgromadzone dane dotyczące działalności ESNB na rzecz uruchomienia i wzmocnienia procesów integracyjnych na pograniczu polsko-niemieckim, ich interpretacje oraz wnioski.
Partnerem wraz, z którym realizowany jest projekt „Zaufanie ponad granicami” jest Branderburski Uniwersytet Techniczny w Cottbus. Osobą odpowiedzialną za działania w ramach Projektu realizowanego po niemieckiej stronie jest PD Dr. phil. habil. Steffen Groß.

Sytuacja wyjściowa projektu
Po 20 latach istnienia Euroregion Sprewa – Nysa – Bóbr nie posiada kompleksowej i pogłębionej monografii naukowej, która odzwierciedlałaby jego potencjał i osiągnięcia oraz akcentowałaby jego funkcje integracyjne. Projekt „ZAUFANIE PONAD GRANICAMI“ stanowi próbę odpowiedzi na tę sytuację. Realizacja projektu będzie korzystna z punktu widzenia wszystkich osób zainteresowanych współpracą na pograniczu polsko – niemieckim, ponieważ ukaże uwarunkowania, przebieg i skutki dotychczasowych działań tego typu.
W projekcie przyjęto następujące założenia dotyczące dotychczasowych badań nad euroregionami:
Instytucja euroregionu ma dość bogatą literaturę, ale brakuje badań o charakterze pogłębionym i interdyscyplinarnym, których celem byłoby ustalenie jej roli w procesach integracyjnych.
Euroregion „Sprewa – Nysa – Bóbr” nie był dotychczas poddany kompleksowym badaniom, uwzględniającym punkt widzenia wszystkich aktorów społecznych (autorów projektów i ich uczestników, lokalnych władz, liderów społecznych, mieszkańców i pracowników biura).
Dotychczasowe badania prowadzone na pograniczach, w tym na pograniczu polsko – niemieckim, nie odwoływały sie do socjologicznej teorii zaufania społecznego i socjologii życia codziennego.
Autorzy projektu zamierzają uzupełnić dorobek badawczy nauk społecznych w wymienionym zakresie, podejmując badania wzbogacające dotychczasową wiedzę o nowe elementy. Dzięki temu adresaci projektu uzyskają teoretyczne i empiryczne przesłanki dla praktycznych przedsięwzięć.
Projekt ma również istotne znaczenie z punktu widzenia współpracy między badaczami społecznymi z Polski i Niemiec. Badania będą prowadzone według wspólnie wypracowanych założeń a ich efektem będzie wspólny raport. Doświadczenie zdobyte w tym projekcie będzie, według założeń autorów projektu, punktem wyjścia do dalszej, pogłębionej współpracy badawczej między ośrodkami w Zielonej Górze i Cottbus.

Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu:
Realizacja projektu „Zaufanie ponad granicami“ przyniesie następujące korzyści:
Wzbogacenie i upowszechnienie wiedzy na temat działalności Euroregionu Sprewa – Nysa – Bóbr.
Ustalenie stanu wzajemnych relacji między Polakami a Niemcami na pograniczu.
Ustalenie związków między działalnością Euroregionu a stanem relacji między Polakami a Niemcami, w tym ustalenie poziomu i czynników wzajemnego zaufania.
Sformułowanie wniosków dotyczących warunków skuteczności działań na rzecz wzmocnienia współpracy między Polakami i Niemcami.
Rozwój współpracy między badaczami społecznymi z Cottbus i Zielonej Góry
Główne działania w ramach projektu:
Opracowanie teoretycznych podstaw badań
Opracowanie metod, technik i narzędzi badawczych
Przygotowanie do badań terenowych
Badania terenowe (wywiady, ankiety)
Analiza i interpretacja zgromadzonych danych
Opracowanie i upowszechnienie raportu.
Podstawowymi grupami docelowymi projektu będą:
Mieszkańcy terenu Euroregionu Sprewa – Nysa – Bóbr;
Lokalni liderzy;
Pracownicy biur ESNB,
Autorzy i uczestnicy projektu (pracownicy i studenci Uniwersytetu Zielonogórskiego i Brandenburskiego Uniwersytetu Technicznego w Cottbus).
Biorąc pod uwagę obszar Euroregionu i liczbę mieszkańców po obu stronach granicy, zastosowano zasadę proporcjonalnego udziału badaczy i liczby osób objętych badaniami w części polskiej i niemieckiej.
Pomysł projektu jest rezultatem współpracy przedstawicieli środowisk naukowych reprezentujących Uniwersytet Zielonogórski i Brandenburski Uniwersytet Techniczny. Wszystkie działania w nim zaplanowane zostały omówione na spotkaniach naukowych, które odbyły się w zarówno Instytucie Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego jak, budynku BTU i siedzibie Euroregionu SNB w Gubinie.

Projekt „ZAUFANIE PONAD GRANICAMI” jest realizowany w ramach współpracy pracowników Uniwersytetu zielonogórskiego z przedstawicielami Brandenburskiego Uniwersytetu Technicznego w Cottbus. Czas realizacji projektu dla obydwu partnerów zostało określony na 10.08.2012-31.09.2013. Do głównych zadań w ramach projektu należą:
– analiza materiałów zastanych dotyczących idei i powstawania ESNB;
– przeprowadzenie badań wśród mieszkańców ESNB i ich lokalnych liderów na temat wiedzy i opinii dotyczącej działalności ESNB;
– analiza projektów realizowanych w ramach ESNB;
– przedstawienie raportu z badań.

Wymienione zadania będą prowadzone na całym terytorium E. SNB. Partnerzy polscy są odpowiedzialni za przygotowanie strony technicznej projektu, analizę materiałów zastanych dotyczących idei i powstawania E. SNB, przeprowadzenie badań po stronie polskiej. W tym samym czasie partnerzy niemieccy mają za zadanie przeprowadzić badania po stronie niemieckiej Euroregionu oraz dokonać analizy materiałów zastanych dotyczących idei i powstawania E. SNB. Wspólnym efektem działań będzie stworzenie raportu z badań.
Personel projektu składa się z pracowników Uniwersytetu Zielonogórskiego w składzie: Dorota Bazuń, Joanna Frątczak-Müller; Mariusz Kwiatkowski, Anna Mielczarek-Żejmo; Magdalena Pokrzyńska oraz pracowników Branderburskiego Uniwersytetu Technicznego reprezentowanego przez Steffana Grossa oraz Athanassiosa Pitsoulisa.
Koordynatorem projektu ze strony niemieckiej jest Steffen Gross, koordynatorem ze strony polskiej jest Mariusz Kwiatkowski.
Dzięki wspólnym działaniom w ramach projektu partnerzy osiągną następujące efekty związane z zacieśnieniem współpracy:
Wymiana informacji na temat organizacji pracy badawczej w obu krajach
Wymiana informacji na temat problematyki badawczej i wynikach badań prowadzonych przez partnerów.
Ustalenie listy problemów badawczych możliwych do rozwiązania dzięki kontynuacji współpracy
Poszerzenie grona osób współpracujących o innych badaczy i studentów.
Partnerzy mają zamiar w przyszłości kontynuować współpracę:
Opracowując raport z badań w postaci dwujęzycznej publikacji książkowej.
Przygotowując wspólną konferencję na temat wyników badań.
Przygotowując program współpracy obejmujący studentów obu uczelni.
Przygotowując nowe projekty badawcze.